Јавниот буџет за здравство на РМ за 2016 година не е прогресивен
Анализата на буџетот за здравство на РМ покажува дека во 016 година, како и во изминатите десет години, за здравство ќе се трошат во просек 16% од вкупниот буџет на државата. При распределбата на средствата по јавни сектори не е запазен принципот на буџетирање засновано на приоритети, туку распределбата е базирана на примена на однапред развиена математичка формула за алокација. Оттука, ваквиот буџет не предвидува средства и активности кои реално ќе одговараат на потребите на граѓаните за здравствени услуги и здравствена заштита, туку едноставно здравјето на граѓаните зависи од целокупната буџетска политика на Владата на РМ (види графикон 1).
Аларм 32 – Буџетот за здравство на РМ за 2016 година
Во сржта на отворената влада се идеите за транспарентност, учество и одговорност. Како работна дефиниција:
• транспарентност значи дека јавноста ги разбира работењето на својата влада;
• учество значи дека јавноста може да влијае врз работењето на владата преку вклучување во процесите на креирање јавни политики и во работата на давателите на јавни услуги;
• одговорност значи дека јавноста може да ја повика владата на одговорност за политиките и за испораката на услугите
Водичот го изработи иницијативата „Транспарентност и одговорност“ (ИТО). Неговата цел е да се поддржат владите и граѓанските организации во унапредување на транспарентноста, одговорноста и учеството, особено како дел од партнерството „Отворена влада“. Во него се истакнати практични, мерливи, конкретни и изводливи чекори коишто владите може да ги преземат и ги преземаат заради унапредување на отворената влада.
ACCESS TO JUSTICE is integral to improving public health and achieving broader development goals. Socially excluded people, in particular, experience human rights violations that harm their health and well-being. These violations include police harassment, sexual violence, unlawful discrimination, land dispossession, forced medical interventions, and denial of essential services. Access to justice programs can—and should—play a critical role in addressing and deterring these abuses.
Since 2007, the Open Society Public Health Program has experimented with a variety of approaches to improve access to justice for socially excluded groups, with a focus on health. These approaches regard such groups as vital actors in the justice system, rather than as its victims or passive beneficiaries. This Good Practice Guide reflects key lessons that we and our partners have learned.
While it draws on our work with sex workers, people who use drugs, people living with HIV, people in need of palliative care, Roma, and people with intellectual or psychosocial disabilities, many of its lessons apply more broadly. This Guide builds on our 2013 publication Bringing Justice to Health: The Impact of Legal Empowerment Projects on Public Health. It is complemented by a virtual toolkit [http://namati.org/resources/justice-programs-publichealth-virtual-toolkit/] that offers a wide range of resources for implementers and donors working to advance the health and human rights of socially excluded groups.
- Ниту една од осумнаесетте мониторирани институции во 2014 година не објавила: предбуџетска изјава; предлог-буџет; поедноставена верзија на буџетот (граѓански буџет); предложени измени и дополнувања на буџетот, како и буџетски документи во отворен формат.
- Само четири од осумнаесетте мониторирани институции во 2014 година објавиле информации за лицето одговорно за посредување со информации од јавен карактер и листа на информации од јавен карактер.
- Институтот за јавно здравје на РМ; Здравствениот дом, Скопје; Центарот за јавно здравје, Кочани.
- Министерството за образование и наука и Министерството за надворешни работи во 2014 година не објавиле ниту еден документ што се однесува на нивното буџетско и програмско работење.
- Министерството за здравство на РМ; Центарот за јавно здравје, Скопје и општините Шуто Оризари, Виница и Пехчево во 2014 година објавиле само по еден од вкупно 16 програмски и буџетски документи.
Преводот на овој прирачник на македонски јазик е подготвен од страна на Здружението за еманципација, солидарност и еднаквост на жените (ЕСЕ) како дел од активностите на здружението за унапредување на транспарентноста и отчетноста zна јавните институции во РМ. Овие активности на ЕСЕ се поддржани од Фондација Отворено Општество Македонија.
Преводот на прирачникот има за цел да им овозможи на граѓаните на Р. Македонија полесно да дојдат до материјали поврзани со транспарентност, отчетност и граѓанско учество на македонски јазик.
Прирачникот содржи илустрирани објави и најдобри практики за: Обелоденување на средствата, Буџети, Финансирање на изборни кампањи, Финансии за климатските промени, Отворени владини податоци итн.
